Pozycja Sekretarza w systemie zarządzania JST

Dr Cezary Trutkowski, Prezes Zarządu Fundacji Rozwoju Demokracji Lokalnej im. Jerzego Regulskiego zwracał uwagę na to, że w Europie są różne modele zarządzania samorządem terytorialnym. Tylko w połowie krajów zachodniej Europy prezydent, burmistrz czy wójt wybierani są w wyborach bezpośrednich. – Nasz system bardzo się zmienił po wprowadzeniu wyborów bezpośrednich. Obecnie w polskim modelu pozycja prezydenta, burmistrza i wójta jest niezwykle silna. Uważam, że takie rozwiązanie nie jest dobre, gdyż wpływa na duże upolitycznienie samorządu – mówił Trutkowski. Prezes FRDL dodał również, że w obecnym systemie rola rady została zmarginalizowana.

– Coraz trudniej nam Sekretarzom uciec od polityki, bo jak oddzielić działania wykonywane w ramach urzędu i te w ramach pełnienia funkcji politycznej? Warto też zwrócić uwagę na to, że w polskim systemie wiele zadań jest zdublowanych na poziomie województwa, powiatu i gminy – mówił dr Bogusław Suwara, II Wiceprzewodniczący Krajowej Rady Forów Sekretarzy, Sekretarz Miasta Wejherowa.

Ważnym tematem do rozmowy była forma zatrudnienia Sekretarza w JST. – Jestem zwolennikiem takiego rozwiązania, aby Sekretarz był takim dyrektorem administracyjnym, jak w wielu krajach Unii Europejskiej. Kontrakty menedżerskie kojarzą mi się jednoznacznie z biznesem. My Sekretarze gwarantujemy to, że samorządy dobrze funkcjonują – mówiła Anna Pisarczyk, Członek Zarządu Krajowej Rady Forów Sekretarzy, Sekretarz Gminy Zagnańsk.

– W naszych dyskusjach temat sposobu zatrudnienia Sekretarza pojawia się od lat. Umowy o pracę też mają swoje minusy, gdyż bywają one rozwiązywane z uwagi na utratę zaufania – mówił Andrzej Wojewódzki, Przewodniczący Krajowej Rady Forów Sekretarzy, Sekretarz Miasta Lublin.

Odpowiedzialność funkcji Sekretarza

– Zasadnicza odpowiedzialność za to, że samorząd terytorialny sprawnie funkcjonuje spoczywa właśnie w dużej mierze na barkach Sekretarzy – mówił Cezary Trutkowski. Rola Sekretarzy i samorządu terytorialnego bardzo się jednak zmienia. Ostatnie lata w funkcjonowaniu JST to kolejne kryzysy - pandemia, kryzys uchodźczy, a ostatnio energetyczny. We wszystkich tych sytuacjach musi zostać zachowana ciągłość funkcjonowania władz samorządowych, a odpowiadają za to właśnie Sekretarze. 

– Pracujemy po wiele godzin, wykonując wszystkie zlecane nam zadania, których jest coraz więcej – mówił Andrzej Wojewódzki, Przewodniczący Krajowej Rady Forów Sekretarzy, Sekretarz Miasta Lublin. Wraz z dodatkowymi zadaniami w parze często nie idą dodatkowe środki. 

Sekretarze - jak my wszyscy - muszą odnaleźć się w nowej rzeczywistości, pracując w ciągle zmieniających się warunkach. Jednak w polskim systemie prawnym ich rola nie jest dostatecznie umocowana. O zmianę tego stanu rzeczy od wielu lat apeluje współorganizator Kongresu - Krajowa Rada Forów Sekretarzy JST.